Schrijfproblemen

Definitie van schrijven

Schrijven is het op papier zetten van een boodschap. Schrijven kan gezien worden als een motorische vaardigheid, een communicatiemiddel en een expressiemiddel. De kwaliteit van het schrijven wordt dan ook bepaald aan de hand van:

• de inhoud van de boodschap;
• het spellen en stellen;
• de leesbaarheid van de letters, woorden en zinnen;
• de schrijfbeweging;
• de snelheid en de volhoudtijd.

In groep 3 leren de kinderen in een korte periode schrijven. Meestal eerst in blokletters en na enkele maanden in verbonden schrift, afhankelijk van de schrijfmethode van school. Allerlei factoren spelen hierbij een rol. De pen moet goed worden vastgehouden. De grootte van de letters moet constant zijn, niet te groot en ook niet te klein. Het schrijven moet een vloeiende beweging zijn, want anders ontstaat er schrijfkramp. Ook in de hogere groepen kunnen er schrijfproblemen voorkomen. Het schrijven kan slordig en onleesbaar zijn, het tempo kan onvoldoende zijn of het kind geeft pijnklachten aan tijdens of na het schijven. In al deze gevallen kan een kinderfysiotherapeut bepalen of hulp nodig is en waaruit een mogelijke behandeling exact uit moet bestaan.

Kinderfysiotherapie

Al met al is schrijven een moeilijke vaardigheid. Bij de meeste kinderen verloopt dit leerproces zonder problemen. Dit geldt echter niet voor alle kinderen, waarbij kinderen ook last kunnen hebben van DCD. Wanneer de oorzaak gelegen is in de uitvoering van de schrijfbeweging, kan de kinderfysiotherapeut ingeschakeld worden. De kinderfysiotherapeut gaat altijd op zoek naar de hulpvraag van het kind en zijn/haar ouders, waarna de behandeling gestart kan worden.

Hulpvraag kan zijn:

• Mijn kind schrijft slordig.
• Mijn kind schrijft krampachtig en gespannen.
• Het tempo van schrijven is erg laag.
• Mijn kind houdt de pen op een vreemde manier vast.
• Mijn kind is linkshandig en heeft zodoende problemen met schrijven.

Observatie en onderzoek

Bij schrijfproblemen wordt beoordeeld of er alleen sprake is van een schrijfprobleem, of dat er tevens problemen zijn in de fijne motoriek. Hiervoor kunnen diverse motorische onderzoeken worden gebruikt. Aan de ouders wordt mogelijk gevraagd schriftjes van school mee te nemen en, mocht daar reden voor zijn, wordt er navraag gedaan naar taalproblemen en de algehele motoriek.

Behandeling

De volgende aspecten komen o.a. aan de orde:

• Allerlei specifieke schrijfoefeningen worden ondersteund door oefeningen voor de oog- handcoördinatie en fijne motoriek.
• Goede zithouding en goed meubilair.
• Ontspannen positie van de schrijfarm op tafel.
• Voldoende afwisseling tussen spanning en ontspanning van de pols en van de vingers.
• Pengreep en keuze van de juiste pen.
• De fysiotherapeut volgt, zo mogelijk, de schrijfmethode van school.

Dit alles gaat in overleg met leerkracht, uiteraard na toestemming van ouders, zodat het effect van de behandeling optimaal is en het resultaat beklijvend is.